Μετὰ τὴν ἐπικὴ ἀπόδρασή του ἀπὸ τὸ κάστρο τῆς Κυρηνείας στὶς 23 Σεπτεμβρίου 1955, ἐπῆγε στὸν Κύκκο ὅπου ξεκινᾷ ἡ δυναμικὴ συγκρότηση ἀνταρτικῶν ὁμάδων. Ἀπὸ τὰ βουνὰ ὅπου βρισκόταν ὁ Μᾶρκος Δράκος ἔγραφε ζητῶντας ἀπὸ τὶς ἀδελφές του τιμιότητα καὶ απὸ τὴν μητέρα του πρᾳότητα· καὶ ἡ τρυφερή του ψυχὴ ὁλοκλήρωνε: “θὰ κάνουμε μιὰ κοινωνία ὡραία, θὰ ἀρχίσει ἕνας κόσμος ὄμορφος”· λόγια ποὺ μόνον μία εὐγενὴς ψυχὴ μὲ ἐπίγνωση τῆς οἰκουμενικῆς ἀποστολῆς τῆς πατρίδος, θὰ μποροῦσε νὰ ἐκστομίσει. Στὰ βουνὰ ποὺ ἦταν, ἡ ἀπειρία καὶ τὰ σφάλματα τῶν συναγωνιστῶν του ὑπερνικήθηκαν ἀπὸ τὴν μεγάλη πρᾳότητα μὲ τὴν ὁποίαν ἀντιμετώπιζε ὅλους. Ἔπαιρνε τοὺς συναγωνιστές του καὶ ἔκαμνε κύκλους μελέτης τῆς Καινῆς Διαθήκης θέλοντας νὰ ἐφοδιάσει καὶ νὰ γλυκάνει τὸ πνεῦμα τῶν συναγωνιστῶν του. Κάθε αὐγή, τὸν ἔβρισκε νὰ πρσεύχεται, ἐνῷ τὰ βράδια ἀπομακρυνόταν ἀπὸ τὸ κρησφύγετον γιὰ προσευχή. Κρυφὰ τὸν παρακολουθοῦσαν συναγωνιστές του γονατιστὸ κάτω ἀπὸ ἕνα δένδρο νὰ προσεύχεται γιὰ τὴν εὐόδωση τοῦ ἀγῶνος, γιὰ τὸν ἀρχηγὸ καὶ γιὰ τοὺς συναγωνιστές του. Ὅταν ἡ ΕΟΚΑ ἐξεκίνησε τὶς πρῶτες ἐνέδρες ἦταν σὲ ὅλες ἐπικεφαλῆς ὁ Μᾶρκος Δράκος. Πρὶν ἀπὸ κάθε ἐνέδρα, καλεῖ τοὺς συναγωνιστές του γιὰ προσευχή. Εὐχαριστεῖ τὸν Κύριον γιὰ τὴν σκέπη του καὶ ζητεῖ συγχώρηση ποὺ πηγαίνουν νὰ σκοτώσουν συνανθρώπους τους.
Ἀρνεῖται νὰ ἐκτίθεται ἄλλος ἀντάρτης σὲ κίνδυνο, ὅταν αὐτὸς μπορεῖ νὰ τὸ πράττει. Ἔτσι, παρακούει τὶς ἐντολὲς τοῦ Διγενῆ νὰ μὴν προπορεύονται οἱ ὁμαδάρχες· “ἐγὼ ξέρω καλλίτερα τὸν δρόμον” δικαιολογεῖται ὅταν τὸν μαλώνουν συναγωνιστές. Μιὰν φορά, ἡ ὁμάδα του πορεύεται σὲ δεινὴ θύελλα μὲ χιονόνερα. Ἡ πορεία στὰ κακοτράχαλα βουνὰ δυσχεραίνεται ἀκόμα περισσότερο. Ἀπομονώνεται γιὰ λίγο καὶ προσεύχεται στὸν ἀγαπημένο του Χριστό. Μετὰ τὴν βιβλικὴ σκηνή, ἡ θύελλα ὑποχώρησε καὶ ἡ πορεία συνεχίστηκε. Ἄλλοτε πάλιν, ἔπρεπε νὰ φονεύσουν ἕνα Ἄγγλο βασανιστή, πλὴν ἐκινδύνευε νὰ φονευθεῖ καὶ ἕνας ἀθῷος Τοῦρκος, ὁπότε ὁ ἥρωας ἀναβάλλει τὴν ἐκτέλεση τοῦ βασανιστῆ, ὥστε νὰ μὴν σκοτωθοῦν μαζὶ καὶ ἀθῷοι. Στὶς 18 Ἰανουαρίου 1957 ὁ Μᾶρκος Δράκος ἔπεσε “γιὰ τὸν κάθε ἕνα” ὅπως εἶπε στὴν μητέρα του. Ὁ φόβος λοιπὸν εἶναι ἂν ἐμεῖς σήμερα, ὁ “κάθε ἕνας”, ἐνθυμούμαστε τὸν ὡραῖο καὶ εὐγενῆ Μᾶρκον Δράκον, τὴν τρυφερὴ παιδικὴ ψυχή του, τὸ ἀξιομίμητο παλληκάρι τοῦ γλυκυτάτου Χριστοῦ καὶ τῆς Ἑλλάδος. Μὰ τί ἄλλο, πέρα ἀπὸ τὴν λήθη, νὰ εἶναι αἰτία φόβου; Ὁ ἴδιος ἐχάραξε στὴν εἴσοδο τοῦ κρησφυγέτου του τοὺς θείους στίχους τοῦ ἱεροῦ ψαλμῳδοῦ, σὰν μιᾶς πατρίδος τὴν ἱστορία·
“ἐὰν γὰρ καὶ πορευθῶ ἐν μέσῳ σκιᾶς θανάτου, οὐ φοβηθήσομαι κακά, ὅτι σὺ μετ’ ἐμοῦ εἶ”.
Ὁ φιλόσοφος βίος τοῦ ἥρωα πολλὰ ἔχει νὰ μᾶς διδάξει. Ἐπειδὴ μητέρα κάθε πλάνης εἶναι ἡ ἀμέλεια, γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Χριστός, ποὺ μὲ φλογερὸν ἔρωτα ἐπόθησε ὁ Μᾶρκος Δράκος, διαρκῶς κηρύττει τὴν ἐγρήγορση καὶ τὴν προσευχή. “Πάντα ἀνοικτά, πάντα ἄγρυπνα τὰ μάτια τῆς ψυχῆς μου” διακηρύσσει καὶ ὁ μέγας Διονύσιος Σολωμὸς νομοθετῶντας πὼς τῶν ἀγώνων ἡ πυγμὴ εἶναι ἡ μνήμη καὶ ὁ μόχθος τῆς ψυχῆς (αὐτογνωσία). Σὲ μίαν ἐποχὴ ὅπου οἱ ἄνθρωποι πλανεύονται, βυθίζονται στὴν δίνη τῶν προκαταλήψεων, τῆς ἐμπάθειας, τῆς ἰσχυρογνωμοσύνης καὶ κάθε ἄλλης κακίας, ὁ Μᾶρκος Δράκος μᾶς διδάσκει ὅτι κάθε ἐπανάσταση, ἀκόμα κι ἂν ἔχει εὐγενῆ σκοπό, ἐκμηδενίζεται ἂν δὲν ἔχει καταγωγή της τὴν καρδίαν τοῦ ἀνθρώπου, τὸν μόχθο τῆς ἀρετῆς. Ἔρχεται μία ἀπὸ τὶς ὡραιότερες ἡρωικὲς μορφὲς ποὺ ἐγέννησε ἡ Ἑλλάς, νὰ στηλιτεύσει κάθε ἐπανάσταση ποὺ γίνεται μέσον νὰ νοηματοδοτηθεῖ ἡ ζωὴ καὶ νὰ ἱκανοποιηθεῖ ἐν τέλει ὁ ἐγωισμός. Πάντα ὁ μεγάλος ἥρωας θὰ εἶναι ἐκεῖ μειλίχιος νὰ μᾶς λέγει πὼς δὲν νοεῖται φιλοσόφηση πέρα ἀπὸ τὴν χώρα τῆς καρδιᾶς, οὔτε ἐπανάσταση χωρὶς τοὺς νόμους ποὺ ἡ ἀνατομία τῆς ἀνθρωπίνης ψυχῆς ἐπιβάλλει. Διότι ἡ ἐπανάσταση εἶναι πρωτίστως ὑπόθεση καρδιακὴ καὶ ὄχι λάβαρον ὀπαδικό· ὁ δὲ ἄνθρωπος εἶναι πλασμένος νὰ παραδίδεται στὴν ὑπηρεσία τοῦ Θεοῦ, τοῦ πλησίον καὶ τῆς πατρίδος. Μόνον ἔτσι θὰ μποροῦμε νὰ ποῦμε καὶ ἐμεῖς· “θὰ κάνουμε μιὰ κοινωνία ὡραία, θὰ ἀρχίσει ἕνας κόσμος ὄμορφος”. Σὲ ἐνάντια περίπτωση θὰ εἴμαστε ἢ θρασεῖς ἢ πλανευμένοι καὶ μάλιστα ἐπικίνδυνοι, ἐπιβλαβεῖς καὶ ὀχληροί.
Σημ: Το κείμενο αποτελεί σχεδίασμα εκ τής υπό συγγραφήν βιογραφίας τού Μάρκου Δράκου από τον συμπατριώτη μας Ευαγόρα
Ιστορικές Μνήμες Ε.Ο.Κ.Α. 1955-1959 