Category: Επετειολoγιο

Τουμάζου Παναγιώτης
Γεννήθηκε στις 12 Ιουλίου 1939 στην Αμμόχωστο.
Σκοτώθηκε σε ενέδρα εναντίον των Άγγλων κοντά στην Κακοπετριά, στις 22 Οκτωβρίου 1958.
Γονείς : Θεόφιλος και Αρτεμισία Τουμάζου
Αδέλφια : Κυριακούλα, Γεώργιος, Εύη, Αντρούλα, Έλληνας, Νικόλας, Ελευθερία, Κωνσταντίνος, Παύλος, Ειρήνη και Δέσποινα

Ο Παναγιώτης Τουμάζου τελείωσε το δημοτικό σχολείο και το Ελληνικό Γυμνάσιο στην Αμμόχωστο και εργάστηκε για λίγο ως εκτελωνιστής.

Εντάχθηκε στον αγώνα το 1955, ενώ ήταν ακόμα μαθητής, σε ομάδα του σχολείου στην οποία ανήκε και ο Πετράκης Γιάλλουρος και συνεργαζόταν και με τις ομάδες του Εμπορικού Λυκείου Αμμοχώστου. Άρχισε τη δράση του με την κυκλοφορία φυλλαδίων και την αναγραφή συνθημάτων και τη συνέχισε σε ομάδες κρούσεως και ενεδρών. Το Δεκέμβριο του 1955 έλαβε μέρος σε βομβιστική επίθεση εναντίον στρατιωτικού οχήματος. Κατά την περίοδο των τουρκικών επιθέσεων, στις 20 Ιουλίου του 1958, με εντολή της Οργάνωσης επιτέθηκε μαζί με ένα συναγωνιστή του εναντίον Τούρκου πράκτορα των Άγγλων.

Προδόθηκε και καταζητήθηκε, οπότε κατέφυγε σε μια ανταρτική ομάδα του τομέα Σολέας με το ψευδώνυμο “Ονήσιλος”.

“Τον Οκτώβριο του 1958”, αφηγείται ο συναγωνιστής του Αντωνάκης Σολομώντος, “ενεδρεύαμε για δεκατρείς νύκτες στο δρόμο Κακοπετριάς-Καρβουνά, με εντολή του τομεάρχη μας να κτυπήσουμε. Τη δέκατη τρίτη μέρα ο Γιώτης, όπως φωνάζαμε τον Τουμάζο, έκοψε ένα κλαδί αγριελιάς, την έβαλε στην τσέπη και μας είπε : ‘Αν πέσω, να το βρούνε οι Άγγλοι και να μάθουν ότι πολεμούμε για την ειρήνη’. Ήμαστε τρεις. Μαζί μας ήταν και ο Ανδρέας Αγγελή. Ήταν η ώρα 7.15΄ το βράδυ, στις 22 Οκτωβρίου 1958, όταν εμφανίστηκαν δυο μεγάλα αυτοκίνητα με στρατιώτες. Επιτεθήκαμε, εγώ με το αυτόματο και ο Γιώτης πάτησε το διακόπτη της νάρκης. Ήμουν δίπλα του. Ο μηχανισμός της νάρκης δεν λειτούργησε και δεν εξερράγη. Ο Γιώτης ανασηκώθηκε να κτυπήσει με χειροβομβίδα. Τότε μια σφαίρα των Άγγλων τον πέτυχε στο κεφάλι.

Δοκίμασα να τον σηκώσω. Οι φλόγες όμως, που προκάλεσαν οι Άγγλοι με τα φλογοβόλα, με ζώσανε από παντού. Δεν μπόρεσα να τον μεταφέρω. Οπισθοχώρησα. Εκείνος έμεινε εκεί με το κλαδί της ελιάς στην τσέπη.”

Συμεού Παναγιώτης
Γεννήθηκε στο χωριό Πάχνα, της επαρχίας Λεμεσού, στις 8 Σεπτεμβρίου 1936.
Σκοτώθηκε από Άγγλους στρατιώτες την αυγή της 25ης Νοεμβρίου 1958 στη Λεμεσό, όταν αποπειράθηκε να δραπετεύσει.
Γονείς : Συμεών Δημητρίου και Μυριάνθη Αθηνάκη
Αδέλφια : Έλλη, Ανδρέας, Χρυστάλλα

Ο Παναγιώτης Συμεού, ή Πανίκος όπως τον φώναζαν οι δικοί του, τελείωσε το δημοτικό σχολείο Πάχνας και ασχολήθηκε με την αμπελοκαλλιέργεια. Το ενδιαφέρον του για τα κοινά εκδηλώθηκε από πολύ νωρίς. Σε ηλικία μόλις 17 χρόνων πρωτοστάτησε στην ίδρυση της Νέας Συντεχνίας Πάχνας και αθλητικού σωματείου στο χωριό του. Διοργάνωσε επίσης εθνικές εκδηλώσεις, εμπνέοντας όλους με την ελληνική φουστανέλα που φορούσε.

Κατατάχθηκε στην ΕΟΚΑ αρχές του 1956 και ανέπτυξε πλούσια δράση. Έλαβε μέρος στην επίθεση εναντίον του αστυνομικού σταθμού Πάχνας, σε τέσσερις ανατινάξεις του συστήματος ύδρευσης Επισκοπής και σε επιθέσεις της ΕΟΚΑ στις Κιβίδες και στην Κισσούσα. Στη συνέχεια συνδέθηκε με την ανταρτική ομάδα της περιοχής του, που έμενε σε κρησφύγετο μεταξύ των χωριών Φοινί και Άης Νικόλας. Όταν το κρησφύγετο ανακαλύφθηκε από τους Άγγλους, ο Πανίκος Συμεού, με εντολή της Οργάνωσης, συγκέντρωσε με συναγωνιστή τα όπλα και τα μετέφερε στο Όμοδος. Οι αντάρτες, που σκορπίστηκαν προσωρινά, ανασυγκροτήθηκαν και πάλι σε δυο ομάδες, στη μία εκ των οποίων συμπεριλαμβανόταν και ο Πανίκος. Η δράση της ομάδας αυτής συνεχίστηκε με επιθέσεις εναντίον των Άγγλων στην Αυδήμου και την Τριμίκλινη.

Λόγω της πλούσιας δράσης του, ο Πανίκος Συμεού καταζητήθηκε και το Νοέμβριο του 1958 τον συνέλαβαν οι Άγγλοι. Για τρεις μέρες τον υπέβαλαν σε φρικτά βασανιστήρια στον αστυνομικό σταθμό Αυδήμου. Το βράδυ της 24ης προς την αυγή της 25ης Νοεμβρίου 1958, ημέρα κατά την οποία άρχιζε η συζήτηση του Κυπριακού στον ΟΗΕ και επικρατούσε εκεχειρία, οι Άγγλοι, υπό την απειλή των όπλων, τον οδήγησαν στη Λεμεσό, για να τους υποδείξει οπλισμό της ΕΟΚΑ. Στην οδό 28ης Οκτωβρίου, κοντά στο γήπεδο ΓΣΟ, ο Πανίκος πήδησε από το αστυνομικό αυτοκίνητο και άρχισε να τρέχει, για να διαφύγει. Οι Άγγλοι στρατιώτες και οι Τούρκοι επικουρικοί αστυνομικοί που τον συνόδευαν, άνοιξαν πυρ εναντίον του και τον σκότωσαν. Ήταν αυγή της 25ης Νοεμβρίου 1958. Από τη διασταύρωση των πυρών τους, σκοτώθηκαν επίσης ένας από τους αστυνομικούς συνόδους του και ένας Άγγλος στρατιώτης.

Στην ταφή του Πανίκου, που κατά διαταγή των Άγγλων, αντίθετα προς τους κανόνες της Ορθόδοξης Εκκλησίας, έγινε στις δέκα το βράδυ, το πλήθος γονάτισε στο κοιμητήριο και έψαλλε τον εθνικό ύμνο. Στο πρώτο του μνημόσυνο οι κοπέλες του χωριού χόρεψαν, καθ’ υπόδειξη της μητέρας του, καλαματιανό τραγουδώντας δικούς του στίχους, που τραγουδούσε και ο ίδιος, όταν χόρευε με την μητέρα του.

“Αν μάθεις πως σκοτώθηκα, χαρές να ‘χετε όλοι, για της πατρίδας την τιμή είναι γλυκό το βόλι…”

Ο Παναγιώτης Συμεού είναι μαζί με το Σάββα Ροτσίδη οι τελευταίοι νεκροί του αγώνα.

Στυλιανίδης Σταύρος
Γεννήθηκε στη Γιαλούσα, της επαρχίας Αμμοχώστου, στις 21 Μαρτίου 1927.
Σκοτώθηκε στις 18 Αυγούστου 1957 στο χωριό Επισκοπειό, της επαρχίας Λευκωσίας, από έκρηξη βόμβας.
Γονείς : Σταύρος και Χρυσή Στυλιανίδη
Αδελφή : Άννα

Ο Σταύρος Στυλιανίδης τελείωσε το δημοτικό σχολείο Γιαλούσας και εγκαταστάθηκε στη Λευκωσία με τη μητέρα και την αδελφή του. Ο πατέρας του είχε πεθάνει, όταν ήταν βρέφος. Ρίχτηκε στη βιοπάλη από πολύ μικρός και ήταν πολύ ριψοκίνδυνος. Ασχολείτο ερασιτεχνικά με μπαρούτια και όπλα. Με την έναρξη του αγώνα εντάχθηκε σε ομάδα εκτελεστικού στη Λευκωσία και επιδόθηκε στην κατασκευή κάθε είδους εκρηκτικού αντικειμένου. Η βόμβα που τοποθετήθηκε στο κρεβάτι του Άγγλου Κυβερνήτη Χάρντιγκ στις 20 Μαρτίου 1956 ήταν δικής του επινόησης και κατασκευής, κατασκευασμένη με τέτοιο τρόπο, ώστε να εφαρμοστεί στην κοιλιά του αγωνιστή που την μετέφερε κάτω από έναν κορσέ. Καταζητήθηκε πολύ νωρίς και κρυβόταν, συνεχίζοντας να καταστρώνει σχέδια για την εκτέλεση του Άγγλου κυβερνήτη Χάρντιγκ και του Άγγλου διοικητή της Λευκωσίας Κλέμενς.

Το Μάιο του 1956 είχε υπό την ευθύνη του τα χωριά Λυθροδόντας, Μαθιάτης, Αγία Βαρβάρα, Αλάμπρα, Νήσου, Πέρα Χωρίο, Δάλι, Ποταμιά, Λύμπια, Λατσιά και Γέρι του τομέα Ορεινής. Κατά τη διάρκεια της Αγγλογαλλικής επίθεσης εναντίον του Σουέζ, όταν γαλλικά στρατεύματα στάθμευαν κοντά στο Πυρόι, η ομάδα του Στυλιανίδη με τον ίδιο επικεφαλής, κατόρθωσε να αφαιρέσει αριθμό όπλων από Γάλλους οπλίτες, μεταξύ των οποίων και ένα μεγάλο αντιαρματικό όπλο με 60 βλήματα, το οποίο απέκρυψε για αρκετό καιρό. Αργότερα όμως ανακαλύφθηκε από τους Άγγλους κοντά στο Λυθροδόντα.

Μετά το θάνατο του Αυξεντίου, με την προσάρτηση στον τομέα Ορεινής και των χωριών της περιοχής Μαχαιρά, ο τομέας χωρίστηκε σε υποτομείς και ο Σταύρος Στυλιανίδης ανέλαβε ως υποτομεάρχης την περιοχή των χωριών Κλήρου-Μαλούντας-Δευτεράς και ως υπεύθυνος των ανταρτικών ομάδων του τομέα Ορεινής.

Στις 16 Αυγούστου 1957, μεγάλης ισχύος νάρκη την οποία κατασκεύαζε εξερράγη στα χέρια του έξω από το κρησφύγετό του, στο χωριό Επισκοπειό, τραυματίζοντάς τον πολύ σοβαρά και πληγώνοντας βαριά τους δυο βοηθούς του. Συναγωνίστριες και συναγωνιστές του κατόρθωσαν να τον μεταφέρουν σε γιατρό και να κρύψουν τα δυο πληγωμένα παιδιά, ξεγελώντας με συνδυασμένες κινήσεις τον Άγγλο υπεύθυνο του αστυνομικού σταθμού Δευτεράς, ο οποίος προσέτρεξε αμέσως στο χωριό Επισκοπειό, όταν ακούστηκε η τρομακτική έκρηξη.

Ο Στυλιανίδης πέθανε σε δυο μέρες λέγοντας : “Πεθαίνω για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.”

Σουρουκλής Ανδρέας
Γεννήθηκε στο χωριό Τρούλλοι, της επαρχίας Λάρνακας, στις 26 Οκτωβρίου 1933.
Έπεσε στη μάχη των Τρούλλων την 1η Αυγούστου 1958 στην τοποθεσία “Σαμερή”.
Σύζυγος : Γεωργία Σουρουκλή
Τέκνα : Χριστίνα και Αντρούλα, που γεννήθηκε δυο μήνες μετά το θάνατο του πατέρα της.
Γονείς : Δημήτρης και Χριστίνα Σουρουκλή
Αδέλφια : Πηνελόπη, Γιωρκάτζης, Κωστής, Μιχάλης, Μάμας, Κυριακούλα, Θεοδοσία και Παναγιώτα

Ο Ανδρέας Σουρουκλής τελείωσε το δημοτικό σχολείο του χωριού του και εργαζόταν στα κτήματά του. Εντάχθηκε στην ΕΟΚΑ μαζί με τα αδέλφια, τους γονείς και τη σύζυγό του και συνεργάστηκε με την ανταρτική ομάδα της περιοχής του. Κατασκεύασαν κρησφύγετο σε χωράφι τους, όπου εγκαταστάθηκαν αντάρτες της ΕΟΚΑ, τους οποίους ο Ανδρέας φιλοξενούσε και στο σπίτι του.

Ο Μιχαλάκης Παρίδης, μετά τη δραπέτευσή του από το νοσοκομείο στις 12 Δεκεμβρίου 1957, όπου είχε μεταφερθεί από τις φυλακές για εγχείρηση, κατέληξε στους Τρούλλους και εγκατέστησε το αρχηγείο του στο σπίτι του Ανδρέα Σουρουκλή, όπου κατασκεύασε προσωπικό του κρησφύγετο. Τόσο το κρησφύγετό του, όσο και την εκεί παραμονή του, ο Παρίδης, κρατούσε απόλυτη μυστικότητα και από αυτούς τους αντάρτες του, που έμεναν στο ίδιο σπίτι. Μετά τον θάνατο του Ανδρέα, παρά τις εξονυχιστικές έρευνες που έκαμαν οι Άγγλοι, δεν μπόρεσαν να εντοπίσουν το κρησφύγετο.

Τη νύκτα της 1ης Αυγούστου 1958, η τοπική ομάδα της ΕΟΚΑ Τρούλλων και οι αντάρτες που ήταν στο σπίτι του Σουρουκλή έστησαν ενέδρα εναντίον των Άγγλων στην τοποθεσία “Σαμερή”, σε ένα γεφύρι του δρόμου Λάρνακας – Τρούλλων, κοντά σε ένα βαθύ χαντάκι. Τους πρόσφερε κάλυψη μια καλαμιά. Η νύκτα ήταν φεγγαρόλουστη και η υποχώρηση δύσκολη. Ο Ανδρέας κτυπήθηκε κατά την οπισθοχώρηση, όταν ακολούθησε τη γραμμή της όχθης και έμεινε ακάλυπτος από την καλαμιά.

Ο πατέρας του ήρωα, συνοδεύοντας τη νύφη του μπροστά στο φέρετρο του παιδιού του, έσκυψε και του φίλησε το χέρι. Το ίδιο έκαμαν και η σύζυγος και όσα από τα αδέλφια του πρόλαβαν να παρευρεθούν στην κηδεία. Οι Άγγλοι είχαν επιτρέψει σε ελάχιστους να παραστούν στην κηδεία, παρεμποδίζοντας ακόμα και μερικά από τα αδέλφια του.

Σάββα Μιχαλάκης
Γεννήθηκε στο χωριό Ακάκι, της επαρχίας Λευκωσίας, στις 30 Ιανουαρίου 1932.
Σκοτώθηκε από Άγγλους στις 11 Μαρτίου 1957, στο Ακάκι.
Γονείς : Σάββας Χατζηκυριάκου και Ελένη Γιακουμή
Αδέλφια : Λευτέρης, Αυγούστα, Θεογνωσία, Κυριάκος

Ο Μιχαλάκης Σάββα (γνωστός και ως Μιχαλάκης Χατζηκυριάκου) τελείωσε το δημοτικό σχολείο Ακακίου και εργαζόταν ως σιδηρουργός. Κατατάχθηκε στην Οργάνωση από την αρχή του αγώνα και διακρίθηκε για την κατασκευή βομβών δικής του επινόησης, τις γνωστές τότε “νάρκες – κανονάκια” και χειροβομβίδες τύπου “Μιχαλάκη Σάββα”. Για εκρηκτικό υλικό χρησιμοποιούσε λίπασμα, τη νιτρική αμμωνία, ανάμεικτο με θειάφι και αλεσμένο κάρβουνο. Είχε δυο εργαστήρια για τις κατασκευές του, ένα στο Ακάκι και ένα στην Αυλώνα.

Τον Οκτώβριο του 1956 Άγγλοι στρατιώτες κατέβασαν την ελληνική σημαία από το καμπαναριό της εκκλησίας Ακακίου και την ξέσχισαν. Ο Μιχαλάκης τοποθέτησε άλλη στη θέση της, ναρκοθετώντας την. Όταν οι Άγγλοι στρατιώτες δοκίμασαν να την κατεβάσουν και πάλι, προκλήθηκε έκρηξη με αποτέλεσμα τον θάνατό τους.

Μεγάλες υπηρεσίες πρόσφερε και ως σύνδεσμος. Με το αυτοκίνητό του ( αριθμός εγγραφής Β674), μετέφερε καταζητούμενα πρόσωπα, όπλα και αλληλογραφία της Οργάνωσης σε ολόκληρο τον τομέα Μόρφου. Οι επιχειρήσεις και οι ενέδρες στις οποίες έλαβε μέρος, εκτείνονταν από το Ακάκι μέχρι την περιοχή των χωριών του Κοντεμένου και της Μύρτου. Από το Φεβρουάριο του 1957, όταν οι μαχητές της ΕΟΚΑ ενέτειναν τις δραστηριότητές τους στην περιοχή του, ο Μιχαλάκης Σάββα εγκατέλειψε σχεδόν τελείως την εργασία του, αφιερώνοντας όλο του το χρόνο στην εκτέλεση των διαταγών της Οργάνωσης.

Στις 10 Μαρτίου 1957 ο Μιχαλάκης με την ομάδα του επιχείρησαν ανατίναξη της μεγάλης γέφυρας του Σερράχη. Ο βροχερός καιρός δεν επέτρεψε καλή πυροδότηση και η επιχείρηση αναβλήθηκε. Την επομένη ο Μιχαλάκης πρόσεξε ύποπτη κίνηση των στρατιωτών και ίχνη από τα άρβυλά τους στο ποτάμι. Έστειλε συναγωνιστή του να ειδοποιήσει τους φρουρούς και σηματοδότες για οπισθοχώρηση και ο ίδιος πήγε προς τη γέφυρα να ελέγξει τις νάρκες, οπότε Άγγλοι στρατιώτες, που παραμόνευαν, τον πυροβόλησαν και τον σκότωσαν

Ροτσίδης Σάββας
Γεννήθηκε στο χωριό Μάμμαρι, της επαρχίας Λευκωσίας, στις 18 Ιανουαρίου 1935.
Φονεύθηκε στις 25 Νοεμβρίου 1958 σε περιοχή του Αγρού, σε ενέδρα που του έστησαν Άγγλοι στρατιώτες.
Γονείς : Γεώργιος και Αναστασία Ροτσίδη
Αδέλφια : Λοΐζος, Ανδρέας, Ειρήνη και Πολύμνια

Ο Σάββας Ροτσίδης τελείωσε το δημοτικό σχολείο του χωριού του και τη Σχολή Σαμουήλ στη Λευκωσία.

Εργαζόταν στην Ελληνική Μεταλλευτική Εταιρεία ως λογιστής και μετά ως αποθηκάριος στο μεταλλείο Μιτσερού. Εντάχθηκε στην ΕΟΚΑ από την αρχή του αγώνα, συνεργαζόμενος με τις ανταρτικές ομάδες Πιτσιλιάς. Στις 18 Νοεμβρίου 1955 πήρε μέρος στη δεύτερη επιχείρηση του τομέα Πιτσιλιάς, την επίθεση εναντίον της φρουράς των εκρηκτικών υλών του μεταλλείου Μιτσερού. Το μεταλλείο Μιτσερού ήταν η κύρια πηγή εφοδιασμού της ΕΟΚΑ με δυναμίτιδα.

Τον Οκτώβριο του 1956 συνελήφθη και κακοποιήθηκε βάναυσα από τους Άγγλους, επειδή βρέθηκαν στην κατοχή του δυο περίστροφα. Παραπλανητικά ενεργώντας, κατάφερε να οδηγηθεί από τους ανακριτές του στην ορεινή περιοχή του χωριού Άγιος Επιφάνιος, για να τους υποδείξει δήθεν το κρησφύγετο των συνεργατών του και, αφού τους εξαπάτησε, κατόρθωσε να διαφύγει. Πέρασε από το σπίτι του, όπου του περιποιήθηκε τις πληγές η μητέρα του, προτού κρυβεί. Ο Διγενής έδωσε εντολή στους συνεργάτες του να είναι προσεκτικοί στην επανασύνδεσή τους μαζί του, μέχρι που να διαπιστωθεί ότι ο τρόπος της απόδρασής του ήταν έντιμος. Ο Ροτσίδης έμεινε λίγους μήνες στην αφάνεια κρυβόμενος από συναγωνιστές του, αρχικά στην περιοχή της Μόρφου και στη συνέχεια στα χωριά Άγιος Ιωάννης Μαλούντας, Παλαιχώρι και Πολύστυπος. Με την επανασύνδεσή του με τις ανταρτικές ομάδες της Πιτσιλιάς πήρε μέρος σε πολλές επιθέσεις εναντίον των Άγγλων.

Στις 25 Νοεμβρίου 1958 ο Ροτσίδης πήγε σε πηγή με το συναγωνιστή του Ρογήρο Σιηπιλλή, για να πάρουν νερό στο κρησφύγετό τους, στην περιοχή “Σκουρή” του Αγρού. Εκεί ενέπεσαν σε ενέδρα των Άγγλων, που παραβίασαν την υφιστάμενη τότε εκεχειρία. Ο Ροτσίδης σκοτώθηκε και ο συναγωνιστής του κατόρθωσε να διαφύγει βαριά τραυματισμένος. Ο Ροτσίδης είναι ο τελευταίος αντάρτης νεκρός του Αγώνα.

Οι γονείς του τον έντυσαν με γαμπρικό κοστούμι στο Σανατόριο της Κυπερούντας, απ’ όπου τον παρέλαβαν μετά το θάνατό του και, δεχόμενοι στο σπίτι τους το πλήθος του κόσμου που μαζεύτηκε από όλη την Κύπρο να τον αποχαιρετήσει, παράγγειλαν να κτυπήσουν αναστάσιμα οι καμπάνες και πρόσφεραν κουραμπιέδες.

Πεττεμερίδης Χαράλαμπος
Γεννήθηκε στο χωριό Καννάβια, της επαρχίας Λευκωσίας, στις 21 Ιανουαρίου 1934.
Έπεσε στις 6 Οκτωβρίου 1958 κοντά στο Σαράντι, σε επίθεση εναντίον των Άγγλων.
Σύζυγος : Ελένη Στυλιανού Πεττεμερίδη
Γονείς : Ιωάννης και Ανδριανή Πεττεμερίδη
Αδέλφια : Μιχάλης, Νίκος, Αλέξανδρος, Ερμιόνη, Ελένη, Μαρία, Μερόπη

Ο Χαράλαμπος Πεττεμερίδης τελείωσε το δημοτικό σχολείο του χωριού του και εργάστηκε αρχικά ως τραπεζοκόμος στην Κερύνεια και αργότερα ως παντοπώλης στον Αμίαντο. Εντάχθηκε στην ΕΟΚΑ με το ξεκίνημα του Αγώνα, ενώ βρισκόταν στην Κερύνεια, όπου εργαζόταν το 1955, και συνέχισε τη δράση του στην περιοχή Πιτσιλιάς-Σπηλιών-Αμιάντου. Η δράση του συνεχίστηκε με στενή συνεργασία με τους αντάρτες της περιοχής, τους οποίους φιλοξενούσε και στο σπίτι του, όπου κατασκεύασε κρησφύγετο. Τον Ιούνιο του 1958 συνελήφθη κατόπιν προδοσίας και κρατήθηκε για τριάντα πέντε μέρες στα ανακριτήρια των Πλατρών. Μετά την απόλυσή του κατασκεύασε κρησφύγετο στο βουνό απέναντι από το χωριό του, με καταζητούμενο συναγωνιστή του, στο οποίο έμεναν και άλλοι αντάρτες.

Στις 6 Οκτωβρίου 1958 έστησε ενέδρα εναντίον των Άγγλων με τους αντάρτες της ομάδας τους στην τοποθεσία Μούττη του Σαράντι, μεταξύ των χωριών Σπήλια και Λαγουδερά. Τοποθέτησαν στο δρόμο νάρκη, την οποία είχαν συνδέσει με όλμο που στερέωσαν σε δένδρο, ώστε με την έκρηξη της νάρκης να κτυπηθεί το αυτοκίνητο των Άγγλων, ενώ με την έκρηξη του όλμου να ακινητοποιηθούν όσα αυτοκίνητα θα το ακολουθούσαν. Οι αντάρτες ήταν τέσσερις και διέθεταν, εκτός από τη νάρκη και τον όλμο, ένα πιστόλι, ένα όπλο μπρεν, ένα αυτόματο όπλο Μ3 και χειροβομβίδες. Κατά την επίθεσή τους κτυπήθηκαν δυο αυτοκίνητα πλήρη στρατιωτών, τα οποία πλησίασαν τον τόπο της ενέδρας με σβησμένα τα φώτα. Στην υποχώρηση ο Χαράλαμπος Πεττεμερίδης κτυπήθηκε θανάσιμα, ενώ διασταύρωνε το δρόμο, από στρατιώτες τρίτου αυτοκινήτου, που πλησίαζε και αυτό με σβησμένα τα φώτα. Η σορός του περισυνελέγη μαζί με τους σκοτωμένους και πληγωμένους Άγγλους στρατιώτες.

Στην κηδεία του η σύζυγός του τραγούδησε αυτοσχέδιους στίχους της, υμνώντας το λεβέντη σύζυγό της, προτού λιποθυμήσει στα χέρια του πατέρα της. Αργότερα συνέχισε την προσφορά της στον αγώνα μέχρι τέλους.

Παρίδης Μιχαλάκης
Γεννήθηκε στο χωριό Αναφωτίδα, της επαρχίας Λάρνακας, στις 2 Ιουνίου 1933.
Έπεσε στο χωριό Βάβλα, της επαρχίας Λάρνακας, στις 27 Αυγούστου 1958, σε μάχη με Άγγλους στρατιώτες.
Γονείς : Γεώργιος και Παναγιώτα Παρίδη
Αδέλφια : Κυριάκος, Ανδρέας, Γιαννάκης, Λούλα και Χρίστος

Ο Μιχαλάκης Παρίδης τελείωσε το δημοτικό σχολείο του χωριού του και το Λύκειο Λάρνακας και εργαζόταν στην Τράπεζα Κύπρου. Ήταν μέλος της ΟΧΕΝ και την ΠΕΟΝ, δυο οργανώσεων, από τις οποίες είχαν στρατολογηθεί οι πρώτοι πυρήνες της ΕΟΚΑ. Διετέλεσε τομεάρχης της επαρχίας Λάρνακας, εκτός από την πόλη, και αρχηγός ανταρτικής ομάδας της περιοχής Λάρνακας.

Την 1η Απριλίου 1955 έδρασε επικεφαλής της ομάδας “Άρης”, η οποία με τα μέλη της ομάδας “Κρόνος” έκαμαν βομβιστική επίθεση εναντίον της αίθουσας συνεδριάσεων του Δικαστηρίου Λάρνακας. Συνελήφθη την ίδια νύκτα με άλλους τέσσερις συναγωνιστές του και καταδικάστηκε σε επταετή φυλάκιση.

Στις 12 Δεκεμβρίου 1957 δραπέτευσε από το Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας όπου είχε υποβληθεί σε εγχείρηση. Η δραπέτευση επιτεύχθηκε με τη βοήθεια της νοσοκόμας του, η οποία τον προμήθευσε με σχοινί και γάντια, παρά τα πολύ αυστηρά μέτρα φρούρησής του. Μετά τη δραπέτευσή του κατέφυγε στην περιοχή της Αγλαντζιάς για λίγες μέρες, προτού προωθηθεί στην περιοχή της Λάρνακας, όπου ο Διγενής του ανέθεσε την ευθύνη τού εκτός πόλης τομέα. Σε λίγο χρονικό διάστημα κατόρθωσε να ανασυντάξει τις ομάδες των χωριών του τομέα του και να αποσπάσει τα συγχαρητήρια του Διγενή για την πλούσια δράση την οποία ανέπτυξε.

Είχε εγκαταστήσει το αρχηγείο του αρχικά στο σπίτι του Ανδρέα Σουρουκλή στους Τρούλλους, το οποίο κρατούσε μυστικό ακόμα και από τους αντάρτες του.

Αρχές του Απρίλη του 1958 μετακινήθηκε στις Αγγλισίδες. Στις 15 Ιουλίου 1958 πήγε στη Σκαρίνου και μέσω της Μονής Αγίου Μηνά έφθασε στο κρησφύγετο “Φλόγα”, όπου ήταν εγκαταστημένη τετραμελής ανταρτική ομάδα. Τον ίδιο μήνα εγκατέστησε το αρχηγείο του στη Βάβλα. Εκεί, στις 17 Αυγούστου, κυκλωμένος από Άγγλους στρατιώτες, υπέγραψε με το αίμα του τη δική του διακήρυξη πως :

“Οι αγωνιστές της ελευθερίας δεν παραδίδονται. Νικούν ή πεθαίνουν”.

Παρασκευά Ανδρέας
Γεννήθηκε στο χωριό Κώμα του Γιαλού, του διαμερίσματος Καρπασίας, στις 30 Νοεμβρίου 1940. Σκοτώθηκε στις 2 Ιουλίου 1956 στο χωριό του, αφού πυροβολήθηκε από Άγγλους στρατιώτες.
Γονείς : Παρασκευάς Αλεξάνδρου και Αικατερίνη Παρασκευά
Αδέλφια : Αντώνης, Αλεξάνδρα, Έλλη, Ευγενία, Αλέξανδρος, Αναστάσης, Ηλιού και Ανδρέας, ο οποίος γεννήθηκε μετά το θάνατό του και πήρε το όνομά του.

Ο Ανδρέας Παρασκευά τελείωσε το δημοτικό σχολείο Κώμας του Γιαλού και φοίτησε μέχρι την τετάρτη τάξη στο Γυμνάσιο Γιαλούσας.

Εντάχθηκε στον αγώνα της ΕΟΚΑ κατά το τέλος του 1955, στη μαθητική ομάδα του Γυμνασίου Γιαλούσας, και η όλη δράση του χαρακτηριζόταν από αυθορμητισμό και γενναιότητα. Σύλληψη, φυλάκιση, θάνατος, δεν περνούσαν από το μυαλό του. Σε εισήγηση του πατέρα του ότι ήταν πολύ μικρός, για να ενταχθεί σε ένα τόσο μεγάλο αγώνα, απάντησε:

“Άργησες, πατέρα, να μου το πεις. Ο γιος σου μεγάλωσε από τη στιγμή που έδωσε το μεγάλο του όρκο. Πατέρας μου και μάνα μου τώρα είναι η Ελλάδα”.

Στις ενέργειές του εναντίον των Άγγλων είχε συμπαραστάτη και τον πατέρα του, ο οποίος ήταν αριστερός και καταδιώχθηκε από το Κόμμα του για τη συμπαράσταση προς το γιο του. “Μετά το θάνατο του γιου μου”, αναφέρει ο ίδιος, “ούτε καφέ δεν προσφέρονταν οι αριστεροί φίλοι μου να με κεράσουν και έφευγαν από το καφενείο, όταν πήγαινα εγώ. Όμως καμάρωνα που ο γιος μου έδωσε τη ζωή του για την πατρίδα. Ήμουν φτωχός και τα παιδιά μου ήταν πολλά. Όμως δούλεψα πολύ σκληρά και μόρφωσα όλα τα παιδιά μου, γιατί ήθελα να έχουν μια καλή θέση στην κοινωνία και να είναι αντάξια του ήρωα αδελφού τους”.

Ήταν Δευτέρα, 2 Ιουλίου 1956 και η ώρα 2.30 μετά το μεσημέρι, όταν ο Ανδρέας Παρασκευά με συναγωνιστή του, που ήταν σηματοδότης του, έστησαν ενέδρα σε Άγγλους στρατιώτες μέσα στο χωριό τους για βομβιστική επίθεση. Όταν η αυτοκινητοπομπή έφτασε στο κέντρο του χωριού, ο Ανδρέας έριξε τη βόμβα του, από την έκρηξη της οποίας πληγώθηκαν δυο Άγγλοι στρατιωτικοί. Οι Άγγλοι τον κυνήγησαν από τις στέγες και τα μπαλκόνια των σπιτιών όπου είχαν πάρει θέσεις. Έγινε αντιληπτός, όταν έτρεξε να εξαφανιστεί με το ποδήλατό του και πυροβολήθηκε.

Έπεσε ηρωικά σε ηλικία δεκαπεντέμισι μόλις χρόνων.

Παπαβερκίου Γεώργιος
Γεννήθηκε στο χωριό Αρόδες, της επαρχίας Πάφου, στις 30 Ιουνίου 1938.
Έπεσε σε μάχη εναντίον των Άγγλων, μεταξύ των χωριών Προδρόμι και Ανδρολίκου, στις 7 Φεβρουαρίου 1957.
Γονείς : Παπαβέρκιος Φιλίππου και Μάρθα Παπαβερκίου
Αδέλφια : Ήβη, Ιουλία, Φίλιππος, Σταματία, Ανδρέας

Ο Γεώργιος Παπαβερκίου φοίτησε στο δημοτικό σχολείο Άνω Αρόδων, στο Γυμνάσιο Πάφου, μέχρι την τρίτη τάξη και συνέχισε τη φοίτησή του στο Κολέγιο Πάφου, όταν εντάχθηκε στον αγώνα. Αρχικά συμμετείχε στις διαδηλώσεις ως ένα από τα μαχητικότερα στοιχεία των μαθητικών ομάδων και στη διανομή φυλλαδίων. Αργότερα κατατάχθηκε στις ομάδες κρούσεως Κτήματος και πήρε μέρος στη ρίψη χειροβομβίδων και σε εκτελέσεις. Στις 22 Ιουνίου 1955 συμμετείχε στην επίθεση εναντίον του πρώην Διοικητή της Πάφου Κρην Μπέη, μαζί με τον ήρωα Ευαγόρα Παλληκαρίδη.

Σε ερώτηση του πατέρα του κατά πόσο θα ήθελε να συνεχίσει τις σπουδές του στο εξωτερικό, απάντησε : “Θα το ήθελα, πατέρα, αν η πατρίδα μου ήταν ελεύθερη. Μετά τον Αγώνα, αν ζήσω, θα πάω με το πρόσωπό μου καθαρό, να συνεχίσω τις σπουδές μου.”

Τον Ιούλιο του 1956 καταζητήθηκε για τη δράση του και κατέφυγε στα βουνά, όπου ενώθηκε με άλλους αντάρτες στην περιοχή του χωριού Κρίτου – Τέρα. Τόπος διαμονής τους ήταν η περιοχή Τοξεύτρα, όπου είχαν τα κρησφύγετά τους. Οι Άγγλοι τον επικήρυξαν αντί του ποσού των 5.000 λιρών. Ως αντάρτης έδρασε στην περιοχή από το χωριό Έμπα μέχρι τον Κάθικα, την Πόλη Χρυσοχούς και την Τσάδα, στήνοντας ενέδρες εναντίον Άγγλων με μεγάλη επιτυχία. Στις 23 Ιανουαρίου 1957 έστησε ενέδρα με συναγωνιστές του έξω από το χωριό Κρίτου-Τέρα και επιτέθηκαν εναντίον στρατιωτικού οχήματος με ηλεκτρικώς πυροδοτηθείσα νάρκη και όπλα. Συμπαραστάτες του στη δράση που ανέπτυσσε είχε τόσο τον πατέρα του, που ήταν εφημέριος της εκκλησίας Άνω Αρόδων, όσο και τη μητέρα του.

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957, ο Γεώργιος Παπαβερκίου μαζί με τον Τάκη Σοφοκλέους έπεσαν μαχόμενοι εναντίον των Άγγλων, αφού ανατίναξαν με νάρκη στρατιωτικό όχημα αυτοκινητοπομπής και ακολούθως άνοιξαν πυρ εναντίον των στρατιωτών, σκοτώνοντας πέντε και τραυματίζοντας επτά, στην τοποθεσία “Αμπελάκια”, μεταξύ των χωριών Προδρομίου – Ανδρολίκου.

Την επομένη της ταφής τους, 8 Φεβρουαρίου 1957, συναγωνιστές του, εκδικούμενοι το θάνατό τους, επιτέθηκαν με ηλεκτρικές νάρκες και ανατίναξαν στρατιωτικά αυτοκίνητα πλήρη στρατιωτών στα χωριά Κρίτου – Τέρα και Κινούσα.

Σοφοκλέους Τάκης
Γεννήθηκε στον Ξερό, της επαρχίας Λευκωσίας, στις 26 Δεκεμβρίου 1941. Μετά την αποφοίτησή του από το δημοτικό σχολείο εγκαταστάθηκε στην Πάφο.
Έπεσε μαχόμενος μεταξύ Προδρομίου – Ανδρολίκου, της επαρχίας Πάφου, στις 7 Φεβρουαρίου 1957.
Γονείς : Σοφοκλής Κωνσταντίνου και Μαρία Σοφοκλέους
Αδέλφια : Ερμιόνη, Γεώργιος, Ελένη, Δήμος, Ανδρέας, Ιωάννα

Ο Τάκης Σοφοκλέους τελείωσε το δημοτικό σχολείο Ξερού. Φοιτούσε στην τρίτη τάξη του Γυμνασίου Πάφου, όταν τον συνέλαβαν οι Άγγλοι για οχλαγωγία. Αφέθηκε ελεύθερος αλλά αργότερα συνελήφθη και πάλι,, όταν έριξε βόμβα έξω από το ξενοδοχείο “Πάφος Πάλας”, όπου έμεναν Άγγλοι αστυνομικοί. Κρατήθηκε για εννέα μέρες σε ανακριτήρια της Πάφου, και από εκεί μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο στο Κτήμα, επειδή είχε φοβερούς πόνους από τις κακοποιήσεις. Δραπέτευσε από ένα παράθυρο του νοσοκομείου και οι αστυνομικοί που τον κυνήγησαν έχασαν τα ίχνη του, όταν κρύφτηκε σε βαρέλι γεμάτο με νερό σε σπίτι δίπλα από το σχολείο του, και σκεπάστηκε με το κάλυμμα του βαρελιού. Μετά την αποχώρηση των αστυνομικών που τον κυνηγούσαν, ο Τάκης πήγε στο σχολείο του, όπου άλλαξε ρούχα και στη συνέχεια μεταφέρθηκε από συμμαθητή του στον ομαδάρχη του στην περιοχή Κάτω Περιβόλια του Κτήματος. Ο ομαδάρχης του τον οδήγησε στον ήρωα Χρίστο Κκέλη στο χωριό Κισσόνεργα.

Αργότερα συνενώθηκε με την ανταρτική ομάδα της ορεινής περιοχής Πάφου, που είχε το κρησφύγετό της στην περιοχή “Τοξεύτρα”. Λόγω του πολύ νεαρού της ηλικίας του, ο υπεύθυνος τροφοδότης της ομάδας τον κράτησε στο σπίτι των γονιών του, συμμετείχε όμως στις δραστηριότητες της ομάδας.

Στις 23 Ιανουαρίου 1957 έστησε ενέδρα μαζί με δυο άλλους αντάρτες και κτύπησαν στρατιωτικό αυτοκίνητο που περνούσε έξω από το χωριό Κρίτου Τέρα. Επειδή πληροφορήθηκαν από Τούρκο κάτοικο του χωριού Αρόδες ότι άλλος Τούρκος από την Πάφο τους παρακολουθεί και προδίδει τις κινήσεις τους στους Άγγλους, εξετέλεσαν τον προδότη και υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν την περιοχή τους και να κατευθυνθούν προς το χωριό Σκούλλη.

Στις 7 Φεβρουαρίου 1957 ο Τάκης Σοφοκλέους με το Γεώργιο Παπαβερκίου έστησαν ενέδρα στην τοποθεσία Αμπελάκια του χωριού Προδρόμι, σε απόσταση 15 μόνο λεπτών από το στρατόπεδο της Λίμνης, όπου διέμεναν 2 χιλιάδες Άγγλοι στρατιώτες. Τοποθέτησαν νάρκη για την ανατίναξη φάλαγγας αυτοκινήτων των Άγγλων και ανέμεναν οπλισμένοι με αυτόματα όπλα. Ακολούθησε μάχη κατά την οποία σκοτώθηκαν πέντε στρατιώτες και τραυματίστηκαν άλλοι επτά. Οι δυο ήρωες δέχτηκαν τα πυρά των στρατιωτών άλλου οχήματος που ακολουθούσε και σκοτώθηκαν και οι δυο.