Category: Ιούλιος

Ζήνωνος Θεόδωρος
Γεννήθηκε στο χωριό Χολέτρια, της επαρχίας Πάφου, στις 8 Ιουλίου 1937.
Σκοτώθηκε στις 30 Ιουλίου 1958 στη γενέτειρά από έκρηξη βόμβας.
Γονείς : Ζήνων Χριστοφή και Χρυστάλλα Δημητρίου Ζήνωνος
Αδέλφια : Δήμος, Ανδρέας, Γαλάτεια

Ο Θεόδωρος Ζήνωνος φοίτησε στο δημοτικό σχολείο του χωριού του και παρακολουθούσε νυκτερινά μαθήματα. Ασχολείτο με τη γεωργία. Ήταν στέλεχος της Παναγροτικής Ένωσης Κύπρου, ΠΕΚ.

Σε ηλικία 19 χρονών ήταν ο εμψυχωτής της νεολαίας και ο κήρυκας της ελληνικής ιδέας στο χωριό του, πρωτοστατώντας σε κάθε πατριωτική εξόρμηση. Συνδεόταν με τους αντάρτες της περιοχής ως σύνδεσμος και τροφοδότης τους και λάμβανε μέρος μαζί τους σε πολλές επιθέσεις εναντίον των Άγγλων.

Ο πατέρας του, που ήταν ο κοινοτάρχης του χωριού, όταν αντιλήφθηκε τη δράση του γιου του, ζήτησε να ενταχθεί στον αγώνα ολόκληρη η οικογένειά του. Το σπίτι τους έγινε από τότε το καταφύγιο των ανταρτών, όπου οι καταζητούμενοι των γύρω βουνών έβρισκαν οικογενειακή θαλπωρή στο πρόσωπο της μάνας του Θεόδωρου, την οποία με δική της υπόδειξη αποκαλούσαν όλοι “μάνα”.

“Το σπίτι μου είναι σπίτι σας, και εγώ μάνα δική σας.” Με αυτά τα λόγια καλωσόριζε κάθε φορά τους φίλους του γιου της η αγωνίστρια ηρωομάνα.

Την αυγή της 30ης Ιουλίου 1958 δυο οχήματα του στρατού έφθασαν στο χωριό του με σβησμένα τα φώτα. Η πολιτοφυλακή έδωσε το σύνθημα και οι χωριανοί επιτέθηκαν εναντίον των στρατιωτών με ξύλα και πέτρες. Εκείνοι πυροβόλησαν, τραυμάτισαν μια γυναίκα και ένα αγόρι και αποχώρησαν. Προτού βγουν από το χωριό ο Θεόδωρος έσπευσε να τους κτυπήσει με χειροβομβίδα. Στην προσπάθειά του, όμως, να πετύχει το στόχο του, η χειροβομβίδα εξερράγη στα χέρια του και τον σκότωσε.

Η κηδεία του, στην οποία προσήλθαν σύσσωμες οι γύρω κοινότητες, αποτέλεσε εθνικό εγερτήριο.

Ζαχαρία Παναγιώτης
Γεννήθηκε στο χωριό Αυγόρου, της επαρχίας Αμμοχώστου. Ως πιθανή χρονολογία αναφέρεται το 1913.
Φονεύθηκε στη γενέτειρά του, στις 5 Ιουλίου 1958, από πυροβολισμούς Άγγλων στρατιωτών.
Σύζυγος : Χριστίνα Παναγιώτη Ζαχαρία
Παιδιά : Προκοπού, Μαρία, Αναστάσης, Αντρούλα, Γεώργιος
Γονείς : Ζαχαρκάς Σταυλού και Μαριτσού Ζαχαρκά
Αδέλφια : Γιαννής, Γεώργιος, Ελένη, Γιωρκού, Λουκία

Ο Παναγιώτης Ζαχαρία φοίτησε στο δημοτικό σχολείο Αυγόρου και ήταν γεωργοκτηνοτρόφος. Εντάχθηκε στην ΕΟΚΑ με την έναρξη του Αγώνα και πρόσφερε τις υπηρεσίες του μαζί με τα παιδιά και τη σύζυγό του. Ο γιος του Αναστάσης ήταν μέλος των ομάδων κρούσεως της περιοχής και τα μικρότερα παιδιά του, Ανδρούλα και Γεώργιος, ανήκαν στην Άλκιμη Νεολαία της ΕΟΚΑ, ΑΝΕ. Στο περιβόλι του φιλοξενούσε καταζητούμενους, ενώ στο σπίτι του διατηρούσε κρύπτη, όπου φύλαγαν πολυγράφο για την εκτύπωση φυλλαδίων της Οργάνωσης, που διανέμονταν στα γύρω χωριά.

Για την υλοποίηση εντολής του Διγενή για γενικό ξεσηκωμό του άμαχου πληθυσμού, η τοπική οργάνωση της ΕΟΚΑ Αυγόρου τοποθέτησε την Παρασκευή, 4 Ιουλίου 1958, συνθήματα στο κέντρο του χωριού. Άγγλοι στρατιώτες ήλθαν και τα κατέβασαν. Την επομένη αναρτήθηκαν νέα συνθήματα και οι γυναίκες ετοιμάστηκαν για λιθοβολισμό εναντίον των στρατιωτών.

Οι στρατιώτες επανήλθαν την επομένη, 5 Ιουλίου 1958, συνέλαβαν τον Κυριάκο Μακρή, ένα δεκαπεντάχρονο αγόρι και τον έσπρωχναν να ανεβεί σε σκάλα, για να κατεβάσει τα συνθήματα. Στην άρνησή του όρμησαν οι γυναίκες, τον άρπαξαν από τα χέρια των Άγγλων και τον φυγάδευσαν. Στη συνέχεια κτύπησαν για σύνθημα τις καμπάνες, μαζεύτηκαν οι χωριανοί και άρχισαν να λιθοβολούν τους στρατιώτες. Η συμπλοκή εξελίχθηκε σε πραγματική μάχη. Οι Άγγλοι στρατιώτες ταμπουρώθηκαν στα τεθωρακισμένα οχήματά τους και άνοιξαν πυρ εναντίον του άοπλου πλήθους, με αποτέλεσμα να σκοτώσουν, τον Παναγιώτη Ζαχαρία και τη Λουκία Παπαγεωργίου και να πληγώσουν άλλα δεκαοκτώ άτομα.

Ο θάνατός τους συγκλόνισε ολόκληρο τον κυπριακό λαό, ενώ συγχρόνως φούντωσε την αγωνιστικότητα και τη θέλησή του για ελευθερία.

Παπαγεωργίου (Λαουτάρη) Λουκία
Γεννήθηκε στο χωριό Αυγόρου, της επαρχίας Αμμοχώστου, στις 23 Μαρτίου 1926.
Φονεύθηκε στη γενέτειρά της, στις 5 Ιουλίου 1958, από πυροβολισμούς Άγγλων στρατιωτών.
Σύζυγος : Γεώργιος Λαουτάρης
Παιδιά : Κώστας, Χριστόδουλος, Μαρούλα, Ανδρούλα, Δέσπω, Θεοδώρα. Ήταν έγκυος το έβδομό της παιδί, όταν σκοτώθηκε.
Γονείς : Χριστόδουλος Παπαγεωργίου και Θεοτέρα Αδάμου
Αδέλφια : Γεώργιος, Αδάμος

Η Λουκία Λαουτάρη Παπαγεωργίου φοίτησε στο δημοτικό σχολείο του χωριού της και ήταν αγρότισσα. Στο περιβόλι της στο Αυγόρου διατηρούσε κρησφύγετο, όπου μαζί με το σύζυγό της φιλοξενούσε και έκρυπτε καταζητούμενα πρόσωπα.

Για την υλοποίηση εντολής του Διγενή για γενικό ξεσηκωμό του άμαχου πληθυσμού, η τοπική οργάνωση ΕΟΚΑ Αυγόρου τοποθέτησε την Παρασκευή, 4 Ιουλίου 1958, συνθήματα στο κέντρο του χωριού. Άγγλοι στρατιώτες ήλθαν και τα κατέβασαν. Την επομένη αναρτήθηκαν νέα συνθήματα και οι γυναίκες, μετά από οδηγίες της Οργάνωσης, ετοιμάστηκαν για λιθοβολισμό των στρατιωτών.

Οι στρατιώτες επανήλθαν την επομένη, 5 Ιουλίου 1958, συνέλαβαν τον Κυριάκο Μακρή, ένα δεκαπεντάχρονο αγόρι, και τον έσπρωχναν να ανεβεί σε σκάλα, για να κατεβάσει τα συνθήματα. Στην άρνησή του όρμησαν οι γυναίκες, τον άρπαξαν από τα χέρια των Άγγλων και τον φυγάδευσαν. Στη συνέχεια κτύπησαν ως σύνθημα τις καμπάνες, μαζεύτηκαν οι χωριανοί και άρχισαν να λιθοβολούν τους στρατιώτες. Η Λουκία, που ήταν μια από τις πρωτεργάτριες αυτής της επίθεσης, τη στιγμή που κατέφθασαν οι στρατιώτες, έλουζε τη μικρή της κόρη Θεοδώρα, ενώ κτυπούσε η καμπάνα. Άφησε το παιδί στο μπάνιο, στη φροντίδα της αδελφής του ανδρός της, και έσπευσε να ενωθεί με τις άλλες γυναίκες.

Η συμπλοκή εξελίχθηκε σε πραγματική μάχη. Οι Άγγλοι στρατιώτες ταμπουρώθηκαν στα τεθωρακισμένα οχήματά τους και άνοιξαν πυρ εναντίον του άοπλου πλήθους, με αποτέλεσμα να σκοτώσουν τη Λουκία Παπαγεωργίου Λαουτάρη και τον Παναγιώτη Ζαχαρία και να πληγώσουν δεκαοκτώ άτομα.